Uitleg

Onderstaand overzicht is opgesteld naar aanleiding van Fethullah Gülens tekst ‘Dit moeten wij als moslims afwijzen’, verschenen in het NRC Handelsblad. Binnen het Hizmet overleg hebben we de constateringen, argumenten en adviezen van Gülen gedestilleerd en besproken. Hieronder volgt ons overzicht.


 

Onderwerpen die aan bod komen:

  1. Verantwoordelijkheid van moslims
  2. Samenwerking opzoeken met verschillende partijen
  3. Middelen om onze beschaving vooruit te helpen
  4. Schijnproblemen en ware problemen van moslims
  5. Alternatief aanbieden
  6. Gewelddadig extremisme aanpakken in al zijn facetten: politiek, economisch, sociaal en religieus.

Overige onderwerpen

  1. Moslims hebben massaal afstand genomen, wat nu?
  2. Wat kunnen moslims doen? Wat kunnen zij niet doen?
  3. Hoe kan de besmeurde imago van de islam hersteld worden?

Overzicht van Gülen zijn statements/argumenten:

  • Emoties die opgeroepen worden
    • Verdriet en afkeer: mijn verdriet en afkeer over de onder meer door IS aangerichte bloedbaden
    • Frustratie: “(als moslim) ben ik diep gefrustreerd dat zulke groeperingen met hun geperverteerde ideologie terreur bedrijven uit naam van religie
  • Verantwoordelijkheid van moslims: “niet alleen om met onze medemens de handen ineen te slaan en zo de wereld te behoeden voor terrorisme en gewelddadig extremisme, maar ook om het besmeurde imago van ons geloof te herstellen.”
  1. Handen ineenslaan met andere mensen..
    1. Met overheid
      1. We moeten een pro-actieve en positieve overheidsbetrokkenheid bevorderen opdat betrokken moslimburgers hun ideeën kunnen delen
      2. en plaatsnemen aan de tafel waar de anti-terreurmaatregelen worden bedacht.
      3. Ondanks negatieve klimaat meer betrokken raken bij lokale en nationale overheden om tot een meer inclusief beleid te komen
    2. Scholen
      1. Het inbedden van democratische waarden in onze schoolcurricula is cruciaal zodat jonge geesten een democratische cultuur aanleren.
    3. Anderen
      1. opleving van Huntingtons theorie van declash of civilizations tegenspreken
        1. Deze retoriek werkt de werving door terroristische netwerken in de hand
        2. We hebben eerder te maken met een botsing tussen menselijkheid en barbaarsheid binnen onze gemeenschappelijke beschaving.
  2. (Als en met moslims) besmeurde imago van islam herstellen
    1. Afwijzen en veroordelen: We moeten de door terroristen gepropageerde ideologie categorisch afwijzen en veroordelen.
    2. Op dit kritieke moment zijn afwijzing en veroordeling niet voldoende:
      1. het rekruteren van terroristen binnen moslimgemeenschappen moet worden bestreden
        1. door een effectieve samenwerking tussen de overheid, religieuze leiders en spelers uit het middenveld van de samenleving.
    3. Samenwerken met (moslim?)gemeenschap om raamwerk op te zetten dat
      1. jeugdige risicogroepen identificeert
      2. ook voorkomt dat jongeren het pad van zelfvernietiging kiezen
      3. en dat families bijstaat met advies en andere diensten.
    4. Samenzweringstheorieën verwerpen
      1. Die hebben er immers slechts toe geleid dat we onze sociale problemen niet onder ogen zien.
    5. De échte problemen aanpakken
      1. Onze gemeenschappen vormen een vruchtbare voedingsbodem voor totalitaire groeperingen
        1. omdat we het autoritarisme in onszelf niet herkennen?
        2. door huiselijk geweld?
        3. door verwaarlozing van onze jeugd
        4. en door het gebrek aan opleidingen?
        5. En ons falen om basale mensenrechten en vrijheden na te leven
        6. om een rechtstaat en plurale denkwijzen binnen onze gemeenschappen te implementeren?
        7. Heeft dat ertoe geleid dat jongeren alternatieve wegen bewandelen?
      2. Oplossing:
        1. onze jeugd leren zich te uiten met democratische middelen.
        2. Het inbedden van democratische waarden in onze schoolcurricula is cruciaal zodat jonge geesten een democratische cultuur aanleren.
  3. Alternatief aanbieden: een plurale denkwijze naar voren schuiven
    1. Eerst mens, dan rest: onze gemeenschappelijke menselijkheid komt vóór onze etnische, nationale of religieuze identiteit
      1. De Franse burgers die in Parijs het leven lieten; de Libanese shi’itische moslims die een dag eerder in Beiroet omkwamen; de vele soennitische moslims in Irak die door dezelfde terroristen werden omgebracht – zij zijn op de eerste plaats allen menselijke wezens.
    2. Onze beschaving gaat niet vooruit zolang..
      1. we het lijden van mensen, ongeacht religie of etniciteit, niet even tragisch vinden
      2. en niet met eenzelfde vastberadenheid daarop antwoorden.
  4. Kritisch onze interpretatie bekijken: kritisch kijken in hoeverre onze interpretatie en beoefening van de islam nog in lijn zijn met de voorwaarden en vereisten van deze tijd.
    1. en hoe deze zich verhouden ten aanzien van wat collectieve historische ervaringen ons hebben geleerd
      1. dus geen breuk met de cumulatieve islamitische traditie,
        1. maar intelligent vragen waarmee we de ware leer van de koran en de soennah bevestigen die onze islamitische voorgangers trachtten te onthullen
  5. Uit verband gerukte religieuze bronnen en daarmee geperverteerde ideologieën marginaliseren
    1. Hiervoor moeten Islamitische denkers en intellectuelen
      1. een meer holistische benadering aanmoedigen
      2. en gerechtelijke uitspraken heroverwegen die hun oorsprong hebben in de Middeleeuwen, een tijd van aanhoudende conflicten waarin religieuze en politieke overtuigingen vaak congruent waren
      3. onderscheid brengen tussen het koesteren van kernwaarden en dogmatisme.
    2. Vrijheid van gedachte nieuw leven inblazen:
      1. Absoluut noodzakelijk om de vrijheid van gedachte, die tot een renaissance van de islam leidde, nieuw leven in te blazen
      2. en tegelijkertijd trouw te blijven aan het ethos van de religie. Alleen in zo’n atmosfeer kunnen moslims tegenwicht bieden aan onbeschaafdheid en gewelddadig extremisme.
  • In nasleep van terroristische aanslagen waken voor:
    • Islamofobie en antireligieuze sentimenten
    • controle gedreven behandeling van moslims door overheden
  • Ware geloof versus ‘schijn’
    • Ware geloof:
      • naleving van de kernwaarden (alle grote religies wereldwijd delen deze)
      • zoals de onschendbaarheid van het leven
      • respect voor de waardigheid van alle mensen
    • ‘Schijn’:
      • slogans, kleding of uiterlijkheden
  • Gewelddadige extremistische probleem
    • in al zijn facetten aan te pakken:
      • politiek, economisch, sociaal en religieus
    • door:
      • zelf voorbeeldig te leven,
      • extremistische interpretaties van religieuze bronnen in diskrediet brengen en marginaliseren,
      • alert te blijven op hun invloed op onze jeugd,
      • democratische waarden in te bedden in opvoeding en scholing – zo kunnen we geweld en terrorisme, en de totalitaire ideologieën die hen voortbrengen, bestrijden.